دیسک ها بالشتک های لاستیکی هستند که بین استخوان های ستون مهره ها قرار داشته و دور تا دور نخاع را فرا گرفته اند. دیسکها به وسیله پارگی لایه بیرونی دیسک به نام «آنولوس» یا جدا شدن صفحه انتهایی از بدنه استخوانهای مهره که به مرکز ژل مانند (نوکلئوس پالپوزوس) اجازه تراوش به بیرون را می دهد، دچار فتق میشوند. این ژل میتواند بخشهایی از عصب را فشرده یا منقبض کند و باعث درد شود. نوکلئوس پالپوزوس بیرون زده، حاوی پروتئین های التهابی است که میتوانند التهاب کافی برای تحت تاثیر قرار دادن عصب مجاور را ایجاد کرده و باعث چیزی شوند که معمولا به درد سیاتیک یا رادیکولوپاتی معروف است.
علت و علائم بیرون زدگی دیسک کمر
با افزایش سن افراد، مواد مایع مرکز دیسک از بین میرود و دیسک ها سخت می شوند و دیگر مانند یک بالشتک نرم نیستند. این عامل باعث جابه جایی مرکز دیسک ، ترک خوردن و ایجاد شکاف در دیسک می شود و در نهایت پارگی و بیرون زدگی دیسک کمر ایجاد میشود. بیشترین بیرون زدگی و پاره شدن دیسک کمر در ناحیه تحتانی دو تا از دیسک های کمر به وجود می آید.از علائم بیرون زدگی دیسک می توان به موارد زیر اشاره کرد ، البته برای تشخیص حتما باید توسط متخصص ستون فقرات معاینه شوید :
هیدروسفالی به معنای آب در مغز است. هر فردی در درون مغز و یا ستون فقرات خود دارای مایع مغزی نخاعی می باشد که به آرامی در حال گردش است تا مواد غذایی را به این اندام ها رسانده و مواد زاید را از مغز و نخاع دور کند. اگر این جریان مسدود گردد، کیسه ای که حاوی این مایع مغزی نخاعی می باشد ممکن است بیش از حد بزرگ شده و فشاری را به سر وارد کند که منجر به ایجاد وضعیتی به نام هیدروسفالی گردد.در اطراف مغز بالشتک هایی قرار دارند که نقش سپر محافظ مغز را ایفا می کنند و به آنها بطن مغزی گفته می شود و مایع مغزی درون این بطن های مغزی قرار دارد.
علائم و علل هیدروسفالی در نوزادان و کودکان
در بعضی موارد، هیدروسفالی قبل از تولد نوزاد آغاز می شود و می تواند بر اثر عفونت های خاص در دوران بارداری مانند سرخچه ، اختلال ژنتیکی و یا نقص مادرزادی که در آن ستون فقرات بسته نشده باشد به وجود آید. این بیماری در کودکان تازه متولد شده نیز می تواند به علت خونریزی مغزی حین یا بعد از زایمان ، آسیب های حین و قبل و بعد از زایمان و یا عفونت و تومورهای سیستم عصبی مرکزی باشد. از علائم این بیماری در نوزادان و کودکان می توان به تغییر ساختار صورت و بزرگ شدن حجم سر ، خواب بیش از حد ، تشنج و استفراغ ، میل کم به غذا ، تغییر خلق و خو و تاخیر در رشد اشاره کرد.
تومورهای مغزی به دو نوع تومور خوش خیم و بدخیم تقسیم میشوند که این به تنهایی در تعیین پیش آگهی و آینده بیماری کافی نیست و محل تومور هم دارای اهمیت است. سرطان ریه، سرطان پستان، سرطان کلیه، ملانوم، و دیگر انواع سرطان معمولاً به مغز گسترش مییابند. زمانیکه این امر اتفاق میافتد، این تومورها، تومورهای مغزی متاستاتیک نامیده میشوند.افراد مبتلا به تومورهای مغزی متاستاتیک گزینههای درمانی متفاوتی دارند. درمان اساساً به این بستگی دارد که سرطان در کجا آغاز شده است.
پرتو درمانی
یکی از روش های درمان تومور مغزی پرتودرمانی است. در روش پرتو درمانی از اشعه ایکس با انرژی بالا استفاده می شود تا بدین طریق سلول های سرطانی و غیر عادی کشته شده و اندازه تومور نیز کوچکتر گردد. اگر از طریق جراحی نتوان تومور را نابود نمود، ممکن است از روش پرتو درمانی برای اینکار استفاده شود.
در پرتو درمانی خارجی، پرتوها تنها به ناحیه تومور تابانده شده، بنابراین باقی نواحی از معرض این تابش ها در امان می مانند. خطرات پرتودرمانی طولانی مدت با استفاده از روش های جدید کاهش یافته است. از این رو در کنار روش هایی نظیر رادیوتراپی تطبیقی سه بعدی از آی.ام.آر.تی که شیوه جدیدتر رادیوتراپی تطبیقی سه بعدی است، استفاده می گردد
ستون مهره ای گردن دارای هفت مهره است. این مهره ها از سر پشتیبانی می کنند و آن را به شانه ها و بدن متصل می کنند و باعث حرکت سر به اطراف می شوند و همچنین از نخاع محافظت می کنند. شکستگی در هر یک از این مهره های گردنی "شکستگی گردن " نامیده می شود. اکثر شکستگی ها و ناهنجاری های ستون فقرات در قسمت گردن رخ می دهد، زیرا این قسمت متحرک ترین قسمت ستون فقرات است و آسیب پذیر تر است.
علت شکستگی مهره گردن
شکستگی های گردنی معمولا به علت آسیب ها و ضربه های شدید مانند سقوط از ارتفاع و یا تصادف می باشد. از دلایل شکستگی گردن به موارد زیر نیز میتوان اشاره کرد:
شکستگی در حین فعالیت های ورزشی مانند افتادن یک ژیمناست از روی حلقه در حین پشتک زدن و یا زمین خوردن یک سوارکار از اسب یا برخورد سر در هنگام شیرجه زدن در استخر کم
تومورهای هیپوفیز رشد غیر طبیعی است که در غده هیپوفیز شما ایجاد می شود. بیشتر تومورهای هیپوفیز جز دسته تومور های خوش خیم هستند. آدنوم ها در غده هیپوفیز یا بافت های اطراف خود باقی می مانند و به سایر قسمت های بدن گسترش نمی یابند. تومورهیپوفیز وقتی در حال کار است میتواند هورمون هیپوفیز زیادی تولید کند و یا وقتی در حال کار نیست هورمونی تولید نکند و فقط کمی افزایش حجم داشته باشد.
تومورهای هیپوفیز بزرگ که اندازه آن ها حدود ۱ سانتی متر و یا بزرگتر است به عنوان ماکروآدنوم شناخته می شوند. اما تومورهای کوچکتر میکروآدنوم نامیده می شوند. ماکروآدنوم ها، به دلیل بزرگیشان، می توانند بر غده هیپوفیز و ساختارهای مجاور آن فشار وارد کنند.
علائم تومور هیپوفیز
تومورهای بزرگ می توانند باعث کمبود هورمونی شوند. نشانه ها و علائم عبارتند از:
تهوع و استفراغ
ضعف
احساس سرما
دوره های قاعدگی نامنظم
اختلال عملکرد جنسی
افزایش میزان ادرار
کاهش یا افزایش ناخواسته وزن
علائم تومور مغزی هیپوفیز ممکن است شامل سردرد ، از دست دادن بینایی باشد. همهی افرادی که به تومور هیپوفیز مبتلا هستند، تمامی این علائم را مشاهده نمیکنند. علائمی که در بیمار بروز میکند بسته به نوع تومور و اندازه و شکل آن میتواند بسیار متفاوت باشد. برخی تومورهای هیپوفیز ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند
اگر درد کمر بعد از چند ماه درمان غیر جراحی کاهش نیابد، و یا به دارو پاسخ ندهد، و یا اگر شما قادر به انجام فعالیت های روزانه نباشید ، منطقی است که عمل جراحی دیسک کمر را مد نظر قرار دهید. البته بیمارانی که دردشان ناشی از دیسک کمر است باید مورد عمل جراحی قرار گیرند ، اگر درد ناشی از دیسک نباشد با عمل جراحی نیز فرد بهبود نخواهد یافت.
بنابراین انجام جراحی دیسک کمر زمانی برای بیمار تجویز میشود که قبل از آن ، تمامی روشهای درمانی غیرتهاجمی به کار گرفته شده و ناموفق بوده باشند و عواملی مانند تنگی کانال نخاعی یا بیرونزدگی دیسک کمر موجب درد شدید بیمار شده باشد.
عوارض جراحی دیسک کمر
هر عمل جراحی همراه با ریسک و خطراتی و عوارضی است. عمل جراحی دیسک کمر نیز عوارض خاص خود را دارد که برخی از این عوارض موقتی و به مرور برطرف می شوند و برخی دائمی هستند :
واکنش به بیهوشی یا داروها
خون ریزی
عفونت
لخته های خون در پاها یا ریه ها
گزگز و بیحسی دست و پاها یا درد منتشر شونده از ستون فقرات به دست و پا
آسیب عصبی، که می تواند منجر به ضعف، فلج، درد، اختلال عملکرد جنسی، یا از دست رفتن کنترل روده یا مثانه شود
جراحی آندوسکوپی مغز یک روش است که در درجه اول برای درمان تومورهای مغزی استفاده می شود. این یک عمل جراحی مغز مهاجم است که به جراح مغز و اعصاب اجازه می دهد تا مشکلاتی را که در قسمت عمیق مغز هستند شناسایی و درمان کند.
در طی این روش، یک لوله نازک که تصاویر ویدئویی مغز را نمایش می دهد از طریق یک یا دو برش کوچک در جمجمه و یا از طریق یک سوراخ وارد بدن می کند. این دستگاه که مانند لوله می باشد ، به نام آندوسکوپ، حاوی یک دوربین کوچک است که به جراح مغز و اعصاب اجازه می دهد تصاویر دقیق مغز را مشاهده کند
این روش همواره مستلزم دسترسی به مغز از طریق جمجمه نیست. در این روش برای دسترسی به مغز از مسیرهایی مانند بینی و سینوس ها نیز استفاده می شود
جراح مغز و اعصاب از تصاویری که از طریق آندوسکوپ دریافت می شود به عنوان راهنمای برای از بین بردن تومور مغز و یا درمان منطقه آسیب دیده مغز بیمار استفاده می کند. جراحی تومور یا درمان ناحیه آسیب دیده با ابزار تخصصی جراحی انجام می شود.
ورود میکرسکوپ به جراحی از سالهای ۱۹۵۰ میلادی در جراحی مغز و اعصاب چهره این جراحی را دگرگون و اعمالی را که تا آن روز ناممکن پنداشته میشد، ممکن کرد. برای مثال جراحی آنوریسم داخل مغزی عملی ناممکن و غیر قابل اجرا و این بیماری درمان ناپذیر تلقی می شد.
به رشد غیر طبیعی سلول های مغز سرطان مغز گفته می شود . طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، سرطان مغز و دیگر مشکلات سیستم عصبی، دهمین علت اصلی مرگ و میر در جهان هستند
سرطان مغز می تواند انواع مختلفی از علائم شامل تشنج، خواب آلودگی، سردرگمی و تغییرات رفتاری داشته باشد. همه تومورهای مغزی سرطانی نیستند، سرطان یک واژه برای تومورهای بدخیم است.تومورهای خوش خیم می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند.
تومورهای بدخیم می توانند رشد کنند و به شدت گسترش می یابند و سلول های سالم را از بین می برند. همچنین آنها می توانند به قسمت های دیگر بدن گسترش پیدا کنند. اما تومور خوش خیم می تواند با فشار آوردن بر بافت های اطراف ، مشکلات بسیاری را در مغز ایجاد کند.
درد کمر ممکن است برای هر فردی پیش بیاید، یکی از رایج ترین درد های کمر دیسک کمر می باشد. دیسک کمر یک بالشتک های لاستیکی بین استخوان های مهره بوده که دور نخاع می پیچند.
دیسکهای ستون فقرات نقش بسیار مهمی در قسمت پشت بدن ما ایفا میکنند. آنها فشار و استرس وارده بر مهرهها را جذب کرده و از نیمتنه بالایی حمایت به عمل میآورند. هر دیسک یک کپسول صاف و گرد است که حدود ۱ اینچ قطر و یک چهارم اینچ ضخامت دارد. دیسک ها بشکلی محکم بین ستون فقرات قرار گرفته و توسط رباط های متصل کننده استخوان های نخاع به هم پیوسته می شوند.
بعضی اوقات از درد دیسک کمر به عنوان وسیله ای برای جذب فشار و شوک یاد می شود. با گذشت زمان و افزایش سن این دیسک ها ضعیف تر و آسیب پذیر تر می شوند.
بیماریهای ستون فقرات علل مختلفی دارد که عضلات ستون فقرات یکی از آنهاست، به علاوه استفاده نامناسب، مسائل ژنتیکی فتق دیسک ، تنگی ستون فقرات کمری و آرتروز از دیگر علتها است که توجه و مراقبت از عضلات ستون فقرات منجر به پیشگیری از وقوع آسیبهای این ستون میشود.